آموزش تجزیه وتحلیل صورتهای مالی

آموزش تجزیه وتحلیل صورتهای مالی _ تکنیک های مقدماتی تجزیه و تحلیل صورت های مالی (نسبت های مالی)

الف_ مراحل تجزیه و تحلیل صورتهای مالی

این مبحث یک “جعبه ابزار” برای تحلیل گر می باشد. اگر بتوان تمامی این نسبت‌ها را محاسبه کرد بسیار عالی خواهد بود، اما لازم است که بدانیم هر کدام از این نسبت ها چه ویژگی هایی از شرکت را اندازه گیری می کنند و مهمتر از آن اینکه در هر مورد، نسبت بالاتر بهتر است یا پایین تر.
تحلیلگران مختلف، برخی از نسبت ها را به صورت متفاوت اندازه گیری می کنند.اگر تحلیلگران همیشه در تمایز بین کل بدهی ها، کل بدهی های بهره دار، بدهی های بلندمدت و بدهی های تجاری و بازرگانی بادقت تفاوت قائل شوند بسیار خوب بود،اما این طور نیست.
برخی تحلیلگران بدهی های مالیاتی معوق را به بدهی ها اضافه، و برخی دیگر سرقفلی را از دارایی‌ها مستثنا می‌کنند. سرویسهای گزارشگری آماری معمولا افشا میکنند که هر کدام از نسبت ها چگونه محاسبه شده اند،پس در جزئیات محاسبه آنها خیلی دقت نکنید ولی توجه به این نکته مهم است که درک کنید هر کدام چه چیزی را ارائه می‌کنند و به احتمال بسیار زیاد چه عواملی منجر به تغییرات معنی دار در یک نسبت خاص می شوند.

مراحل تجزیه و تحلیل صورتهای مالی عبارت است از:

• بیان اهداف و زمینه
• گردآوری اطلاعات
• پردازش اطلاعات
• تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات
• گزارش نتایج و پیشنهاد ها
• به روز کردن تجزیه و تحلیل ها

در چارچوب تجزیه و تحلیل فوق، نسبت های مالی خروجی مرحله پردازش اطلاعات و ورودی مرحله تجزیه و تحلیل و تفسیر اطلاعات پردازش شده می باشد.

ب_ محدودیت های تجزیه و تحلیل صورت های مالی

هنگام تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی باید از محدودیتهای نسبت های مالی آگاه باشید. از نسبت های مالی برای مقایسه های داخلی و مقایسه میان شرکت ها استفاده می شود. این نسبت‌ها اغلب در تشخیص سوالاتی که نیاز به پاسخ دارند مفید می باشد و نه برای پاسخ دادن مستقیم به سوالات.

محدودیت های نسبت های مالی عبارتند از:

• زمانی که نسبت های مالی را به طور جدا و به تنهایی تفسیر می کنیم این نسبت ها نمی توانند مفید واقع شوند. این نسبت‌ها تنها زمانی مفید هستند که با سایر شرکتها و یا با عملکرد تاریخی شرکت، مورد مقایسه واقع شوند.
• مقایسه با سایر شرکت ها نیز به دلیل رویه های متفاوت حسابداری به کار گرفته شده بسیار مشکل است.
• یافتن نسبت های قابل مقایسه صنعت هنگام تجزیه و تحلیل شرکت هایی که در صنایع مختلف به فعالیت می پردازند، سخت میباشد.
• نمی‌توان از بررسی یک مجموعه نسبت به نتیجه ای رسید. تمامی نسبت ها باید نسبت به دیگری مورد بررسی قرار گیرند.
• با در نظر گرفتن طیف مقادیر قابل قبول، تعیین مقادیر هدف و یا مقادیر مقایسه برای یک نسبت سخت است.

در اجرای یک تجزیه و تحلیل همیشه باید از محدودیت های نسبت ها آگاه باشید همیشه این سوالات را از خود بپرسید:

• آیا شرکت هایی که با هم مقایسه می شوند رویه های حسابداری مشابهی دارند؟
• زمان مقایسه ی قسمت های درون یک شرکت، آیا نسبت ها قابل مقایسه هستند؟
• آیا نسبت ها تصویر معقولانه ای از صنعت مورد نظر را به دست می دهند؟

ج_ موارد استفاده از صورت سود و زیان و صورت وضعیت مالی پیش بینی شده

صورتهای مالی پیش بینی شده تصویر روشنی از فعالیتهای مالی شرکت در آینده می باشد .برای تهیه این صورت های مالی ابتدا صورتحساب سود و زیان پیش بینی شده تهیه می شود و بر اساس آن و سایر اطلاعات مورد نیاز صورت وضعیت مالی پیش بینی شده تهیه می گردد.
در تهیه صورت حساب سود و زیان پیش بینی شده از روش های مختلفی استفاده می‌شود که یکی از این روش ها -روش مبتنی بر درصد فروش- میباشد.
در روش مبتنی بر درصد فروش ابتدا با توجه به صورت‌های مالی سال های قبل رابطه بین فروش و سایر اقلام مانند بهای تمام شده هزینه های عملیاتی و غیره تعیین می شود پیش بینی فروش برای سال آینده بر اساس میزان تقاضا سهم بازار و ظرفیت تولید شرکت محاسبه می گردد سپس ارقامی که با فروش رابطه ندارند مثل هزینه استهلاک برآورد می شوند و در نهایت سیاست تقسیم سود برای سال آینده تعیین می گردد پس از پیش بینی فروش سایر اقلام صورتحساب سود و زیان مانند بهای تمام شده کالای فروش رفته هزینه های عملیاتی و هزینه بهره به عنوان درصدی از فروش پیش بینی شده برآورد می شوند و در نتیجه صورتحساب سود و زیان پیش پیش بینی شده (تخمینی) تهیه می گردد.

د_ محاسبه و تحلیل نتایج انواع صورت های مالی

بسته به نوع اطلاعاتی که نسبت های مالی در مورد شرکت ارائه می‌کنند می‌توان آن‌ها را به طبقات مختلف تفکیک کرد. با محاسبه و تجزیه و تحلیل نسبت های مالی می توان شناخت بهتری از وضعیت مالی یک موسسه به دستاورد این نسبت ها در پنج گروه مطرح می شوند که عبارتند از:

• نسبتهای نقدینگی
• نسبت های فعالیت (کارایی)
• نسبت های قدرت پرداخت دیون (اهرمی)
• نسبت های سودآوری
• نسبتهای ارزش بازار

نسبتهای نقدینگی

نسبتهای نقدینگی: نقدینگی یعنی توانایی شرکت در انجام تعهدات مالی خود. با استفاده از نسبتهای نقدینگی می توان بررسی کرد که آیا شرکت می تواند به تعهدات مالی کوتاه مدت خود پاسخ دهد یا خیر.
قدرت نقدینگی یک دارایی یعنی توانایی تبدیل به نقد نمودن یک دارایی. دارایی که از قدرت نقدینگی بالایی برخوردار است به آسانی در بازار فعال معامله می‌شود و می‌توان بر اساس قیمت های رایج آن را به پول نقد تبدیل کرد.

نسبت های فعالیت (کارایی)

نسبت های فعالیت (کارایی) : این نسبت ها نشان می دهند که شرکت از دارایی های مختلفی همچون موجودی کالا و دارایی های ثابت چگونه استفاده کرده است. این نسبت‌ها همچنین بیانگر میزان کارایی مدیریت شرکت بر دارایی ها می باشد.

نسبتهای قدرت پرداخت دیون (اهرمی)

نسبتهای قدرت پرداخت دیون (اهرمی) : این گروه از نسبت ها اطلاعاتی پیرامون اهرم مالی شرکت و توانایی پرداخت تعهدات بلند مدت شرکت را در اختیار تحلیلگر قرار می دهد.

نسبت های سودآوری

نسبت های سودآوری: با محاسبه این نسبت‌ها، عملکرد کلی شرکت ارزیابی شده و میزان و چگونگی سودآوری شرکت تحلیل خواهد شد. در واقع این نسبت‌ها،منعکس کننده توانایی شرکت در ایجاد سود عملیاتی و سود خالص می باشد.

نسبت های ارزش بازار

نسبت های ارزش بازار: این گروه از نسبت ها بیانگر نگرش سهامداران در مورد عملکرد گذشته و آینده شرکت می باشد که در قیمت سهام منعکس است.

باید توجه کرد که این طبقه‌بندی‌ها مانعه الجمع (ناسازگار) نیستند . مثلاً یک نسبت فعالیت مثل گردش پرداختنی ها می تواند اطلاعاتی در مورد نقدینگی شرکت نیز ارائه کند. مجموعه استاندارد از نسبت ها برای تجزیه و تحلیل مالی وجود ندارد تحلیلگران مختلف از نسبت های مختلف و از روشهای محاسبه متفاوت برای نسبت های مشابه استفاده می کنند.