هدف حسابرسی صورتهای مالی
هدف حسابرسی صورتهای مالی این است که حسابرس بتواند درباره اینکه آیا صورتهای مالی از تمام جنبه‌های با اهمیت،طبق استانداردهای حسابداری تهیه شده است یا خیر اظهار نظر کند.
حسابرسی صورتهای مالی یکی از انواع خدمات اطمینان بخش است. (خدمت اطمینان‌بخش خدمتی است که طی آن حسابرس نظر خود را درباره حاصل ارزیابی یا اندازه گیری یک موضوع بر اساس معیارهای از پیش تعیین شده برای افزایش اطمینان استفاده کنندگان مورد نظر اظهار می کند).
انجام حسابرسی صورتهای مالی
حسابرس باید حسابرسی را طبق استانداردهای حسابرسی انجام دهد. استانداردهای حسابرسی شامل اصول بنیادی و روش های اساسی حسابرسی همراه با رهنمودهای لازم به شکل توضیحی و سایر مطالب از جمله پیوست ها میباشد . اصول بنیادی و روشهای اساسی حسابرسی باید در پرتو توضیحات و سایر مطالب که رهنمود اجرایی آن است درک و به کار گرفته شود . درک و به کارگیری اصول بنیادی و روش های اساسی حسابرسی مستلزم در نظر گرفتن تمامی متن استاندارد می باشد.
مسئولیت صورت های مالی
مسئولیت تهیه و ارائه صورتهای مالی طبق چارچوب گزارشگری مالی مربوط با مدیریت واحد مورد رسیدگی است ، در حالی که مسئولیت حسابرس، اظهار نظر درباره آنهاست. حسابرسی صورتهای مالی، رافع مسئولیت مدیریت واحد مورد رسیدگی، در قبال صورت های مالی نمی باشد.
اصطلاح صورت های مالی به معنای ارائه اطلاعات مالی به صورت سازمان یافته است که معمولاً شامل یادداشت های توضیحی نیز میباشد و از سوابق حسابداری استخراج شده و هدف آن گزارش منابع اقتصادی و تعهدات واحد مورد رسیدگی در یک مقطع زمانی به خصوص و تغییرات آن در یک دوره مالی بر اساس یک چارچوب گزارشگری مالی است.
این اصطلاح می‌تواند در مورد مجموعه کامل صورتهای مالی به کار رود،اما در مورد یک صورت مالی مانند ترازنامه یا صورت درآمد و هزینه ها و یادداشت های توضیحی مرتبط با آن نیز می تواند استفاده شود.
قرارداد حسابرسی
تنظیم قرارداد حسابرسی پیش از شروع کار هم به نفع صاحبکار و هم به نفع حسابرس است، زیرا از هرگونه برداشت نادرست از کار جلوگیری میکند.
قرارداد حسابرسی که حسابرس برای صاحب کار می فرستد پذیرش کار هدف و دامنه حسابرسی،حدود مسئولیت حسابرس نسبت به صاحب کار و شکل گزارش هایی را که ارائه خواهد داد، مشخص و مستند میکند.
نکات اساسی قرارداد حسابرسی
شکل و محتوای قرارداد حسابرسی ممکن است برای صاحب کاران مختلف متفاوت باشد،اما هر قرارداد حسابرسی موارد زیر را در بر می گیرد:
- هدف از حسابرسی صورتهای مالی
- مسئولیت مدیریت نسبت به صورتهای مالی
- دامنه حسابرسی از جمله اشاره به اصول و ضوابط انجام کار و همچنین قوانین و مقررات مربوط
- شکل هرگونه گزارش اعلام نتایج کار و تاریخ تقریبی ارائه آن
تذکر : این واقعیت که به دلیل انجام رسیدگی ها بر مبنای نمونه گیری و سایر محدودیت های ذاتی حسابرسی و همچنین محدودیت های ذاتی هر سیستم حسابداری و کنترل داخلی، این خطر اجتناب‌ناپذیر وجود دارد که برخی اشتباهات و یا تحریف های با اهمیت در صورتهای مالی کشف نشده باقی بماند.
- امکان دسترسی بدون محدودیت حسابرس به هرگونه سند،مدرک و سایر اطلاعات مورد نیاز در ارتباط با کار حسابرسی
- چگونگی و ترتیب برنامه ریزی حسابرسی
- تاییدیه هایی که حسابرس باید درباره اطلاعات ارائه شده در مورد حسابرسی از مدیریت دریافت کند
- امضای قرارداد توسط صاحب کار به عنوان پذیرش و تایید کتبی شرایط قرارداد حسابرسی
- مشخص کردن سایر گزارش هایی که در نظر است به صاحب کار ارائه شود
- حق الزحمه حسابرسی،مبانی محاسبه آن و ترتیب ارسال و پرداخت صورتحساب ها
در موارد مقتضی نکات زیر نیز می تواند در قرارداد حسابرسی درج شود:
- چگونگی و ترتیب استفاده از خدمات سایر حسابرسان یا کارشناسان در برخی از زمینه های حسابرسی
- چگونگی و ترتیب استفاده از خدمات حسابرسان داخلی و سایر کارکنان واحد مورد رسیدگی در جهت انجام کار حسابرسی
- چگونگی و ترتیب هرگونه ارتباط با حسابرس قبلی در حسابرسی نخستین
- اشاره به هرگونه توافق دیگری که بین حسابرس و صاحبکار به عمل آمده است
شناخت فعالیت واحد مورد رسیدگی
حسابرسان در رسیدگی به صورت های مالی باید چنان شناختی از فعالیت واحد مورد رسیدگی داشته باشد یا به دست آورد که برای درک روش کار واحد مورد رسیدگی و شناسایی آن گروه از رویدادها و معاملاتی که به اعتقاد حسابرس می تواند بر صورت های مالی یا رسیدگی‌ها یا گزارش وی اثر عمده بگذارد کافی باشد. برای مثال حسابرس از این شناخت در برآورد خطرهای ذاتی و کنترل و تعیین نوع و ماهیت زمانبندی اجرا و حدود روشهای حسابرسی استفاده می کند.
شناخت لازم برای هر کار حسابرسی باید شامل شناخت کلی از محیط اقتصادی-صنعتی که واحد مورد رسیدگی در آن فعالیت میکند و به ویژه شناخت نسبتاً جامعی از چگونگی فعالیت واحد مورد رسیدگی باشد. بدیهی است میزان شناخت لازم از دیدگاه حسابرس معمولاً کمتر از شناختی خواهد بود که مدیریت واحد مورد رسیدگی دارد.
کسب شناخت
حسابرس پیش از پذیرش کار حسابرسی باید شناختی مقدماتی از صنعت مربوط و مالکیت،مدیریت و عملیات واحد مورد رسیدگی به دست آورد و همچنین باید امکان کسب چنان شناختی را که برای انجام حسابرسی ضروری است ارزیابی کند.
پس از پذیرش کار حسابرسی، کسب اطلاعات تکمیلی و تفصیلی بیشتری ضروری است.حسابرس باید تا حد ممکن شناخت لازم را در شروع کار به دست آورد و با پیشرفت اجرای عملیات حسابرسی، اطلاعات به دست آمده را ارزیابی به هنگام و اطلاعات بیشتری نیز کسب کند.
کسب شناخت لازم از فعالیت واحد مورد رسیدگی فرایندی پیوسته و مستمر از گردآوری و ارزیابی اطلاعات و ارتباط دادن شناخت حاصل، به شواهد حسابرسی در تمام مراحل کار است. برای مثال اطلاعات به دست آمده در مرحله برنامه ریزی حسابرسی معمولاً در مراحل بعدی کار و با کسب شناخت بیشتر حسابرس و همکاران وی از فعالیت واحد مورد رسیدگی تعدیل و بر آن افزوده میشود.
حسابرس در حسابرسی های بعدی واحد مورد رسیدگی، باید اطلاعاتی را که قبلاً به دست آورده است شامل اطلاعات مندرج در کاربرگ های حسابرسی سال قبل به هنگام و دوباره ارزیابی کند . حسابرس همچنین باید روش هایی را اجرا کند که برای شناسایی تغییرات عمده رخ داده در فاصله بین دو حسابرسی متوالی طراحی شده است.
حسابرس می‌تواند شناخت از صنعت و واحد مورد رسیدگی را از منابع زیر به دست آورد:
- تجربه قبلی از واحد مورد رسیدگی و صنعت مربوط
- مذاکره با مسئولین واحد مورد رسیدگی مانند مدیران و مسئولین ارشد عملیاتی واحد مورد رسیدگی
- مذاکره با کارکنان واحد حسابرسی داخلی و بررسی گزارش های حسابرسان داخلی
- مذاکره با حسابرسان دیگر ،مشاورین حقوقی و سایر مشاورانی که خدماتی را به واحد مورد رسیدگی یا واحد های مشابه در آن صنعت ارائه کرده اند
- مذاکره با اشخاص آگاه خارج از واحد مورد رسیدگی مثلاً کارشناسان و سیاستگذاران صنعت، مشتریان و تامین کنندگان مواد اولیه
- انتشارات مربوط به صنعت برای مثال آمار منتشره، تحقیقات کتابها و نشریات تجاری و مالی و گزارش های تهیه شده توسط بانک ها و بورس اوراق بهادار
- هرگونه قوانین و مقررات موثر بر واحد مورد رسیدگی
- بازدید از کارخانه و تاسیسات واحد مورد رسیدگی
- مدارک تهیه شده توسط واحد مورد رسیدگی،برای مثال صورتجلسات مجامع عمومی و هیئت مدیره،مدارک ارسالی برای سهامداران یا ارائه شده به مقامات ذیصلاح قانونی، گزارشهای مالی و سالانه دوره‌های گذشته، بودجه ،گزارش های داخلی مدیریت ،گزارش های مالی میان دوره‌ای،دستورالعمل های مدیریت، دستورالعمل سیستم های حسابداری و کنترل داخلی، فهرست حساب ها،شرح وظایف، برنامه‌های بازاریابی و فروش و سوابق طرح‌های توسعه
روش های برآورد خطر و منابع اطلاعاتی درباره واحد مورد رسیدگی
روش های برآورد خطر و منابع اطلاعاتی درباره واحد مورد رسیدگی و محیط آن شامل کنترل های داخلی:
فرایند کسب شناخت از واحد مورد رسیدگی و محیط آن شامل کنترل های داخلی، فرایند مستمر و پویا در گردآوری،به روز رسانی و تحلیل اطلاعات در جریان حسابرسی است.
حسابرس برای کسب شناخت از واحد مورد رسیدگی و محیط آن شامل کنترل های داخلی باید روش های برآورد خطر زیر را اجرا کند:
- الف پرس و جو از مدیریت و سایر کارکنان واحد مورد رسیدگی
- ب روش های تحلیلی
- پ مشاهده و وارسی
در مواردی که اطلاعات کسب شده بتوانند در شناسایی خطرهای تحریف با اهمیت سودمند باشد، حسابرس سایر روشهای حسابرسی را اجرا میکند. برای مثال حسابرس ممکن است پرس و جو از مشاور حقوقی برون سازمانی واحد مورد رسیدگی یا کارشناسان استفاده شده توسط واحد مورد رسیدگی را مورد توجه قرار دهد، بررسی اطلاعات به دست آمده از منابع برون سازمانی مانند گزارشهای تحلیلگران، بانک ها و موسسات رتبه بندی، واحدهای اقتصادی، مجله های تجاری و اقتصادی یا نشریات مالی و قانونی نیز ممکن است در کسب شناخت از واحد مورد رسیدگی سودمند باشد.
پرس و جو از هیئت مدیره می تواند حسابرس را در شناخت محیط تهیه صورتهای مالی یاری کند.
پرس و جو از کارکنان حسابرسی داخلی می‌تواند به فعالیت‌های آنان درباره طراحی و اثربخشی کنترل های داخلی واحد مورد رسیدگی مربوط شود و اینکه آیا مدیریت و حاصل کار آنان برخورد رضایت بخش داشته است یا خیر.
پرس و جو از کارکنانی که با شروع پردازش و ثبت معاملات پیچیده یا غیر عادی سر و کار دارند می‌تواند حسابرس را در ارزیابی مناسب بودن،انتخاب و به کارگیری رویه های حسابداری خاص یاری کند.
پرس و جو از مشاور حقوقی درون سازمانی می تواند به موضوعاتی مانند دعاوی،رعایت قوانین و مقررات، آگاهی از تقلب یا موارد مشکوک به تقلب موثر بر واحد مورد رسیدگی،تضمین ها،تعهدات پس از فروش، مشارکت های خاص و مفاهیم مفاد قرارداد ها،مربوط شود.
پرس و جو از کارکنان بازاریابی و فروش می تواند تغییرات در سیاست بازاریابی واحد مورد رسیدگی، روندهای فروش یا الزامات قراردادی با مشتریان را روشن کند.
شناخت واحد مورد رسیدگی و محیط آن شامل کنترل های داخلی:
شناخت حسابرس از واحد مورد رسیدگی و محیط آن شامل شناخت از موارد زیر است:
- صنعت قوانین و مقررات و سایر عوامل برون سازمانی
- ماهیت واحد مورد رسیدگی شامل انتخاب و به کارگیری رویه های حسابداری توسط واحد مورد رسیدگی
- اهداف و راهبردها و خطر های تجاری مربوط که ممکن است به تحریف با اهمیت در صورتهای مالی بینجامد
- اندازه گیری و بررسی عملکرد مالی واحد مورد رسیدگی
- کنترل های داخلی
استانداردهای حسابداری مورد استفاده مدیریت در تهیه صورت های مالی واحد مورد رسیدگی استانداردهای حسابداری لازم الاجرا است. واحد مورد رسیدگی و حسابرس هردو درک مشابهی از این استاندارد ها دارند.در مواردی که استاندارد حسابداری مربوط هنوز به تصویب نرسیده باشد واحد مورد رسیدگی می تواند بر اساس عرف،نحوه عمل صنعت،نیازهای استفاده کنندگان یا دیگر مبانی مورد استفاده عمل کند. در هر حال حسابرس همواره الزامات گزارشگری مالی مربوط به صنعت واحد مورد رسیدگی را در نظر می گیرد، زیرا اگر مدیریت واحد مورد رسیدگی در تهیه صورت های مالی از الزامات مزبور پیروی نکند صورتهای مالی ممکن است به گونه‌ای با اهمیت تحریف شود.
تاییدیه مدیران به عنوان اعلام قبول مسئولیت صورت های مالی
حسابرس باید شواهدی را گردآوری کند که نشان دهد مدیران مسئولیت ارائه صحیح صورتهای مالی را در انطباق با استانداردهای حسابداری پذیرفته و صورتهای مالی را تایید کرده‌اند. حسابرس می تواند شواهد مربوط به پذیرش چنین مسئولیت و تاییدی را از طریق تاییدیه مدیران و نسخه امضا شده صورت های مالی به دست آورد.
تاییدیه مدیران به عنوان یکی از شواهد حسابرسی
حسابرس در مواردی هم که منطقاً انتظار نمی رود شواهد کافی و قابل قبول دیگری وجود داشته باشد باید تاییدیه مدیران را درباره موضوعات با اهمیت صورتهای مالی دریافت کند . اگر اظهارات شفاهی مدیران مکتوب شود احتمال بروز سوء تفاهم بین حسابرس و مدیریت کاهش می‌یابد.
تاییدیه درخواستی از مدیران می‌تواند به موضوعاتی شامل رعایت الزامات قانونی محدود شود که به تنهایی یا در مجموع از نظر حسابرس با اهمیت است . حسابرس ممکن است برداشت خود را از اهمیت برخی موضوعات به آگاهی مدیران برساند.
مدیریت واحد مورد رسیدگی در جریان حسابرسی و در پاسخ به پرسش‌های مشخصه حسابرس و غیر آن مطالبی را به حسابرس اظهار میکند .
در مواردی که چنین مطالبی درباره موضوعاتی اظهار میشود که نسبت به صورت های مالی دارای اهمیت است حسابرس باید اقدامات زیر را انجام دهد:
- مدارک مثبته مربوط را از منابع داخلی و خارج از واحد مورد رسیدگی به دست آورد
- منطقی بودن موارد ارائه شده و تطابق آن را با سایر شواهد حسابرسی به‌دست‌آمده شامل سایر اظهارات مدیریت،ارزیابی کند
- میزان آگاهی و تسلط شخص ارائه کننده آن اظهارات را با توجه به موقعیت و رده سازمانی وی ارزیابی کند
- تاییدیه مدیران نمی‌تواند و نباید جایگزین سایر شواهدی محسوب شود که حسابرس منتطقا نمی تواند انتظار به دست آوردن آنها را داشته باشد برای مثال تاییدیه مدیران در مورد بهای تمام شده یک دارایی نمی‌تواند جایگزین مدارک تحصیل آن دارایی باشد که حسابرس به‌طورمعمول انتظار دستیابی به آنها را دارد
- گاه تاییدیه مدیران ممکن است تنها شواهدی باشد که منطقا می توان انتظار به دست آوردن آن را داشت. برای مثال حسابرس قاعدتاً انتظار ندارد که شواهد حسابرسی دیگری جز تاییدیه مدیران را درباره قصد مدیریت از نگهداری یک سرمایه گذاری برای افزایش ارزش آن در بلند مدت به دست آورد
- اگر یکی از اظهارات مدیریت با سایر شواهد حسابرسی مغایر باشد، حسابرس باید دلایل آن را بررسی و در صورت لزوم، قابلیت اعتماد سایر اظهارات مدیریت را دوباره ارزیابی کند
مستندسازی اظهارات مدیریت:
حسابرس باید اظهارات مدیریت را از طریق ثبت خلاصه مذاکرات در کاربردهای حسابرسی و دریافت تاییدیه های مدیران مستند کند.
تاییدیه، مدرک به مراتب بهتری نسبت به اظهارات شفاهی است و باید پس از ارائه نسخه امضا شده صورت های مالی به شکل تاییدیه مدیران دریافت شود.
اجزای اصلی تاییدیه مدیران:
تاییدیه مدیران باید خطاب به حسابرس باشد، اطلاعات مشخصی ارائه دهد و به گونه ای مناسب تاریخ گذاری و امضا شود.
تاییدیه مدیران نباید به تاریخی پس از تاریخ گزارش حسابرس تاریخ گذاری شود. در صورت دریافت تاییدیه مدیران به تاریخی پیش از تاریخ گزارش حسابرس بدیهی است برخی مندرجات آن باید تا تاریخ گزارش حسابرس به هنگام شود . در مواردی خاص تاییدیه های جداگانه ای ممکن است درباره معاملات یا رویداد های به خصوصی (چون عرضه اوراق بهادار به عموم) پس از تاریخ گزارش حسابرس نیز دریافت شود.
در صورتی که تاییدیه مدیران در جلسه هیئت مدیره تصویب شده باشد امضای آن توسط نمایندگانی از هیئت مدیره مناسب است،در غیر این صورت تاییدیه مدیران توسط اکثریت هیئت مدیره امضا میشود. در پاره‌ای موارد حسابرس ممکن است بخواهد علاوه بر تاییدیه مدیران از سایر اعضای مدیریت واحد مورد رسیدگی نیز تاییدیه هایی درباره موضوعات خاص دریافت کند. برای مثال حسابرس ممکن است بخواهد تاییدیه مبنی بر رعایت کامل استانداردهای بهداشتی در تولید محصولات از مسئول آزمایشگاه وارد مورد رسیدگی دریافت کند.
اقدامات حسابرس در صورت خودداری مدیران از ارائه تاییدیه:
اگر مدیران از ارائه تاییدیه که حسابرس دریافت آن را ضروری می داند خودداری کنند این امر موجب محدودیت در دامنه رسیدگی میشود و حسابرس باید نظر مشروط یا عدم اظهار نظر ارائه کند . در اینگونه موارد حسابرس باید اعتمادی که در جریان حسابرسی نسبت به سایر اظهارات مدیریت داشته است و هرگونه آثار احتمالی خودداری مدیریت را از ارائه تاییدیه بر گزارش حسابرس ارزیابی کند.
گزارش حسابرس مستقل درباره صورتهای مالی:
حسابرس باید نتایج حاصل از شواهد حسابرسی کسب شده را به عنوان مبنای اظهار نظر درباره صورت های مالی مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.
بررسی و ارزیابی مزبور مستلزم حصول اطمینان از تهیه صورت های مالی طبق استانداردهای حسابداری است.
گزارش حسابرس باید شامل اظهار نظر صریح و کتبی درباره صورتهای مالی باشد.
اجزای اصلی گزارش حسابرس:
اجزای اصلی گزارش حسابرس و ترتیب معمول آن به شرح زیر است:
- الف.عنوان
- ب.مخاطب
- پ.بند مقدمه شامل:۱.مشخص کردن عناوین صورتهای مالی حسابرسی شده
- ۲.مشخص کردن مسئولیت مدیریت واحد مورد رسیدگی و مسئولیت حسابرس
- ت. بند دامنه رسیدگی (توصیف ماهیت حسابرسی) شامل:۱. اشاره به استانداردهای حسابرسی
- ۲.توصیف اهم کارهای انجام شده توسط حسابرس
- ث. بند اظهار نظر شامل: ۱. اشاره به استانداردهای حسابداری مورد استفاده در تهیه صورتهای مالی
- ۲.اظهار نظر درباره صورتهای مالی
- ج. تاریخ گزارش
- چ.نام و امضای حسابرس
- ح. نشانی حسابرس
یکنواختی شکل جمله بندی و ترتیب اجزای اصلی گزارش حسابرس همواره مطلوب است زیرا در که آن را برای استفاده کننده تسهیل و شرایط غیر عادی را در صورت وقوع مشخص میکند
عنوان گزارش حسابرسی:
گزارش حسابرس باید عنوان مناسبی داشته باشد استفاده از عنوان گزارش حسابرسان مستقل خواننده را در تشخیص گزارش حسابرس و تمیز آن از گزارش های مانند گزارش هیئت مدیره یا گزارش سایر حسابرسان که ملزم به رعایت آیین رفتار حرفه‌ای حسابرسی مستقل نیستند یاری می رساند.
مخاطب گزارش صورتهای مالی حسابرسی شده :
مخاطب گزارش حسابرس باید طبق شرایط قرارداد حسابرسی و الزامات قانونی به گونه ای مناسب مشخص شود. مخاطب گزارش حسابرس عموماً مجمع عمومی صاحبان سرمایه واحدی است که صورتهای مالی آن حسابرسی می شود.
بند مقدمه صورتهای مالی حسابرسی شده:
در گزارش حسابرس باید نام واحد مورد رسیدگی، عناوین صورتهای مالی حسابرسی شده و تاریخ و دوره صورتهای مالی مشخص شود.
در گزارش حسابرس باید بیان شود که مسئولیت صورت های مالی، با مدیریت واحد مورد رسیدگی و مسئولیت حسابرس، اظهار نظر درباره صورتهای مالی بر اساس حسابرسی انجام شده است.
صورتهای مالی ادعاهای اظهارشده مدیریت است .تهیه چنین صورتهایی مستلزم برآوردهای عمده حسابداری و اعمال قضاوت و همچنین تعیین اصول و رویه های مناسب مبتنی بر استانداردهای حسابداری توسط مدیریت است، اما مسئولیت حسابرس، حسابرسی این صورت ها به منظور اظهار نظر نسبت به آنهاست.
بند دامنه رسیدگی:
گزارش حسابرس باید با تصریح این مطلب که حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی انجام شده است دامنه رسیدگی را توصیف کند. دامنه رسیدگی بیانگر روشهایی است که حسابرس در شرایط موجود ضروری تشخیص داده و توانسته است آنها را اجرا کند . خواننده گزارش برای حصول اطمینان از اینکه حسابرسی طبق استانداردهای حسابرسی انجام شده است به این توصیف نیاز دارد.
گزارش حسابرس باید بیانگر این مطلب باشد که حسابرسی به منظور حصول اطمینان معقول از نبود تحریف (ناشی از تقلب یا اشتباه) با اهمیت در صورتهای مالی برنامه‌ریزی و اجرا شده است.
گزارش حسابرس باید حسابرسی را به گونه‌ای توصیف کند که موارد زیر را در بر گیرد:
رسیدگی نمونه‌ای به شواهد پشتوانه مبالغ و اطلاعات مندرج در صورتهای مالی
ارزیابی اصول و رویه های حسابداری استفاده شده در صورتهای مالی
ارزیابی برآورد های عمده به عمل آمده توسط هیئت مدیره در تهیه صورتهای مالی
ارزیابی کلیت ارائه صورتهای مالی
گزارش حسابرس باید بیانگر این مطلب باشد که حسابرسی مبنای معقول برای اظهار نظر فراهم می کند
بند اظهار نظر:
گزارش حسابرس باید حاوی نظر صریح حسابرس در این باره باشد که آیا صورت های مالی از تمام جنبه های با اهمیت طبق استانداردهای حسابداری به نحو مطلوب ارائه شده است یا خیر؟.
عبارت “از تمام جنبه های با اهمیت” که برای اظهار نظر استفاده میشود حاکی از این است که حسابرس تنها به موضوعاتی توجه دارد که از لحاظ صورتهای مالی با اهمیت است.
مبنا و معیار حسابرس برای سنجش مطلوبیت ارائه صورتهای مالی،استانداردهای حسابداری است. به منظور آگاه کردن استفاده کنندگان از این امر، اظهار نظر حسابرس باید حاوی عبارت “طبق استانداردهای حسابداری” باشد. در مواردی که گزارشگری درباره صورتهای مالی برای استفاده برون مرزی است اشاره به استانداردهای حسابداری مبنای تهیه صورت های مالی در گزارش حسابرس با استفاده از عبارت “طبق استانداردهای حسابداری ایران “صورت می گیرد.
تاریخ گزارش:
گزارش حسابرس باید به تاریخ پایان عملیات اجرایی حسابرسی تاریخگذاری شود .تاریخ گذاری به استفاده کنندگان از گزارشگر این آگاهی را می‌دهد که حسابرس، آثار رویدادها و معاملاتی را که تا آن تاریخ رخ داده و وی از آن باخبر شده، بر صورت های مالی و گزارش خود مورد توجه قرار داده است.
از آنجا که مسئولیت حسابرس ارائه گزارش نسبت به صورت های مالی است تاریخ گزارش حسابرس نباید پیش از تاریخی باشد که صورتهای مالی توسط مدیریت امضا یا تایید میشود.
نام و امضای حسابرس:
گزارش باید به نام حسابرس منتخب حسب مورد موسسه حسابرسی یا شخص حقیقی امضا شود.گزارش حسابرس با درج نام و مهر موسسه حسابرسی توسط حداقل یکی از شرکا امضا میشود، چون مسئولیت حسابرسی به عهده موسسه است.
گزارش حسابرس-مقبول:
نظر مقبول باید در مواردی اظهار شود که حسابرس به این نتیجه برسد صورتهای مالی از تمام جنبه‌های با اهمیت طبق استانداردهای حسابداری به نحو مطلوب ارائه شده است. نظر مقبول همچنین به طور ضمنی بیانگر آن است که هرگونه تغییر در اصول و رویه های مبتنی بر استانداردهای حسابداری و آثار آنها، به نحوی مناسب تعیین و در صورت های مالی درج و یا افشا شده است.
گزارش های تعدیل شده:
گزارش حسابرس در موارد زیر تعدیل می شود:
موضوعاتی که بر اظهار نظر حسابرس اثر ندارد:
تاکید بر مطلب خاص
موضوعاتی که در اظهارنظر حسابرس اثر دارد این موضوعات به یکی از نظرهای غیر از مقبول به شرح زیر می‌انجامد:
- نظر مشروط
- عدم اظهار نظر
- نظر مردود
یکنواختی در شکل و جمله بندی هریک از انواع گزارش های تعدیل شده قابلیت درک اینگونه گزارش‌ها را برای استفاده کنندگان افزایش می دهد.